Αυτό το ερώτημα το έχω δει σε πολλά forums και από πολλούς ανθρώπους και για αυτό θεώρησα σκόπιμο να αναφερθώ στο θέμα.
Ο πιο απλός τρόπος για να συνδέσει κανείς την κιθάρα στον υπολογιστή είναι να συνδέσει την έξοδο της κιθάρας στην είσοδο της κάρτας ήχου. Η είσοδος αυτή μπορεί να είναι η line-in ή η mic-in είσοδος. Η mic-in είσοδος είναι αυτή που συνδέεται το μικρόφωνο στην κάρτα ήχου και είναι συνήθως ροζ. H line-in είναι συνήθως μπλε και η πράσινη είναι η έξοδος της κάρτας στην οποία συνδέονται τα ηχεία ή τα ακουστικά. Αυτά μπορείτε να τα δείτε και στο παρακάτω σχήμα.
Όπως μπορεί να δει κανείς, αυτές οι δύο είσοδοι έχουν θηλυκό βύσμα mini-jack (ή αλλιως jack 1/8") ενώ το καλώδιο της κιθάρας είναι jack 1/4", οπότε για τη σύνδεση είναι απαραίτητη η χρήση ενός αντάπτορα από jack αρσενικό σε minijack αρσενικό. Περισσότερα για τους αντάπτορες και τα βύσματα μπορείτε να δείτε (ΕΔΩ). Ο αντάπτορας που χρειάζεται στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι αυτός του ακόλουθου σχήματος:
Εναλλακτικά θα μπορούσε κάποιος να χρησιμοποίησει ένα minijack καλώδιο και έναν αντάπτορα minijack - jack για να συνδέσει στην κιθάρα του, αλλά νομίζω πως η πρώτη προσέγγιση είναι καλύτερη.
Με το που κάνει κάποιος αυτή τη σύνδεση καλό είναι να ελέγξει αν το input στο οποίο συνέδεσε την κιθάρα του είναι ενεργό. Δηλαδή αν πχ συνδέσαμε την κιθάρα στο line-in, πρέπει να βρούμε στο panel της κάρτας ήχου το κανάλι που αντιστοιχεί στο line-in και να διασφαλίσουμε ότι δεν είναι muted.
Αν όλα είναι εντάξει, τότε θα πρέπει να ακούμε ήχο από τα ηχεία του υπολογιστή μας. Το τι ήχος είναι αυτός είναι ένα άλλο ζήτημα. Χωρίς να μπω σε λεπτομέρειες, η line-in είσοδος του υπολογιστή μας είναι σχεδιασμένη για να δέχεται Line Level σήμα χαμηλής εμπέδησης ενώ το σήμα που στέλνει η κιθάρα μας είναι υψηλής εμπέδησης με αποτέλεσμα ο ήχος που ακούμε να είναι πολύ χειρότερος από αυτό που ίσως θα περιμέναμε. Για τα levels του σήματος και το τι γίνεται στις διάφορες συνδεσμολογίες θα μιλήσω αναλυτικότερα σε ένα άλλο post στο μέλλον. Προς το παρόν ας μείνουμε στην απλή αναφορά.
Ευτυχώς για όλους μας, υπάρχει ένα κουτάκι που κάνει ακριβώς αυτό το οποίο θέλουμε. Μετατρέπει το σήμα της κιθάρας μας σε αυτό που δέχεται το line in της κάρτας μας. Αυτό το κουτάκι λέγεται preamp ή πιο απλά προενίσχυση. Αν πριν συνδέσουμε την κιθάρα στον υπολογιστή, τη συνδέσουμε σε αυτό το κουτάκι και έπειτα συνδέσουμε αυτό το κουτάκι στην κάρτα ήχου, τότε θα ακούμε ένα σωστό καθαρό σήμα. Το κουτάκι αυτό συνήθως έχει ρύθμιση για το gain ώστε να φροντίσουμε να μην ακούμε παραμόρφωση στο καθαρό μας σήμα.
Η λέξη "κουτάκι" είναι βέβαια μια άδικη απλοποίηση. Η προενίσχυση είναι σημαντικότατο μέλος των συνδεσμολογιών και μπορεί να είναι ενσωματωμένη μέσα στις κάρτες ήχου, στις κονσόλες ή στους ενισχυτές. Αν για παράδειγμα κάποιος έχει μια κάρτα ήχου ειδική για ηχογράφηση (αυτές τις ονομάζουμε συνήθως audio interfaces) τότε πιθανότατα αυτή η κάρτα θα έχει πάνω έτοιμες προενισχύσεις για μικρόφωνα και όργανα, συνεπώς και για την κιθάρα. Για audio-interfaces θα μιλήσουμε στο μέλλον, προς το παρόν ξεχάστε όλα αυτά που σας λέω και απλά μείνετε στο ότι χρειαζόμαστε ένα preamp μεταξύ της κιθάρας και του υπολογιστή για να έχουμε το σωστό καθαρό σήμα.
Όταν μιλάμε για μουσικά όργανα τα preamps που κάνουν αυτήν ακριβώς τη δουλεία που ανέφερα ονομάζονται και di boxes. Ένα πολύ φτηνό di box είναι το ακόλουθο (αν δείτε πάνω γράφει ακριβώς αυτό που σας είπα ότι κάνει):
Αυτό στο εξωτερικό το βρίσκεις γύρω στα 10 ευρώ, νομίζω πως και στην Ελλάδα δε θα έχει πάνω απο 20 ευρώ. Προφανώς η τιμή ενός di εξαρτάται και από την ποιότητά του και σίγουρα για καλύτερο ήχο πρέπει κανείς να πάει σε καλύτερα (και ακριβότερα) πράγματα. Ωστόσο για κάποιον που θέλει απλά να συνδέει την κιθάρα του στον υπολογιστή του μια φτηνή λύση μπορεί να τον βολεύει. Να ξεκαθαρίσω πως το παραπάνω DI το έβαλα καθαρά σαν παράδειγμα και δε ξέρω πόσο καλά δουλεύει. Εγώ προσωπικά έχω ένα Preamp/Di Box της M-Audio, το Audio Buddy με το οποίο έχω ηχογραφήσει αρκετά πράγματα με ικανοποιητικά (για τα δικά μου κριτήρια) αποτελέσματα το οποίο όμως νομίζω πως κάνει γύρω στα 90 με 100 ευρώ.
Για εκείνους που δεν έχουν συνδέσει την κιθάρα στον υπολογιστή τους, θα τους συμβούλευα να ακούσουν πρώτα το αποτέλεσμα χωρίς di box και αν τους ικανοποιεί για να παίζουν, να μην αγοράσουν τίποτε. Και επίσης στέλνοντας ένα High-Z σήμα σε ένα σύστημα που περιμένει Low-Z σήμα νομίζω πως δεν υπάρχει περίπτωση να προκαλέσει πρόβλημα στην κάρτα ήχου, οπότε δε χρειάζεται να φοβούνται αυτό. Από την άλλη υπάρχουν αρκετά φτηνά DIs και ίσως αξίζει τον κόπο να πάρει κανεις ένα.
Πριν προχωρήσω σε άλλα θέματα, να πω πως υπάρχουν και άλλοι τρόποι (πιο μοντέρνοι) να συνδέσει κανείς την κιθάρα του στον υπολογιστή. Πλεον υπάρχουν καλώδια jack - usb όπως το παρακάτω:
Βέβαια για να στείλει κανείς το αναλογικό σήμα της κιθάρας στην ψηφιακή είσοδο του USB θα πρέπει το καλώδιο που χρησιμοποιεί να κάνει με κάποιο τρόπο analog to digital conversion και ενδεχομένως να ρυθμίζει και την εμπέδηση του σήματος. Ένα κοινό καλώδιο jack-usb δε θα το κάνει αυτό νομίζω αλλά έχω δει καλώδιο ειδικά για τέτοιο σκοπό που οι κατασκευαστές ισχυρίζονται ότι το κάνει. Μια παρόμοια λύση είναι ένα μικρό στοιχείο που προφανώς κάνει αυτά που είπαμε πιο πάνω όπως το ακόλουθο:
Δεν έχω δοκιμάσει τίποτε από αυτά ώστε να μπορώ να τα προτείνω ή όχι, απλά αναφέρω τη διαθεσιμότητά τους στο εμπόριο.
Όλα όσα είπαμε προς το παρόν έχουν ως αποτέλεσμα ένα καθαρό σήμα κιθάρας στα ηχεία μας. Τι γίνεται όμως αν θέλω να έχω distortion (παραμόρφωση) ή διάφορα effects στην κιθάρα μου; Υπάρχουν δύο προσεγγίσεις.
Αν έχω στην κατοχή μου πεταλάκια (πχ distortion, overdrive, reverb, delay κλπ) τότε μπορώ να συνδέσω την κιθάρα μου με τα πεταλάκια (με το pedal chain όπως ονομάζουμε στη σύνδεση των πεταλιών στη σειρά) και μετά την έξοδο του τελευταίου πεταλιού του pedal chain να τη στείλω στο preamp μου (αν έχω) και από εκεί στην κάρτα ήχου.
Παρόμοια προσέγγιση με αυτό είναι η περίπτωση που έχω στην κατοχή μου κάποια πεταλιέρα ή κάποιο πολυεφφέ όπως το λέμε στο οποίο υπάρχουν πάνω πολλά effects που θέλω να βάλω στο σήμα μου. Συνδέω την κιθάρα μου με το πολυεφφέ και αυτό με τη σειρά του με την κάρτα ήχου. Το καλό με τα πολυεφφέ είναι ότι είναι συνήθως σχεδιασμένα ώστε να χρησιμοποιούνται για τέτοιες δουλείες (πχ σύνδεση στον υπολογιστή) και μπορεί να έχουν usb εξόδους ή ψηφιακές εξόδους που πάνε με τη μια στις ψηφιακές εισόδους της κάρτας ήχου (αν έχει ψηφιακή είσοδο). Αυτά τα πολυεφφε θα κάνουν μόνα τους ότι conversion χρειάζεται το σήμα και θα έχουν τις κατάλληλες εξόδους για την σύνδεση στον υπολογιστή.
Ένα κλασσικό πολυεφφέ τέτοιου τύπου το οποίο έχει πουλήσει πάρα πολύ είναι το v-amp:
To v-amp στο εξωτερικό κάνει γύρω στα 90 ευρώ. Αν κανείς σκέφεται "Μα καλά γιατί πήγε και πήρε preamp με 100 ευρώ και δεν έπαιρνε αυτό που κάνει 1000 πράγματα;", η απάντηση είναι η κλασσική. Αν κάνεις 1000 πράγματα με 100 ευρώ, δε τα κάνεις όσο καλά τα κάνουν αυτά που κάνουν 1 πράγμα με τα ίδια (ή περισσότερα) λεφτά. Και προσομοιώσεις ενισχυτών έχει πάνω το vamp, αλλά δεν είναι σε καμία περίπτωση το ίδιο με τον να έχεις τον ενισχυτή. Και αν και αυτό που θα πω είναι σίγουρα αμφισβητούμενη, κατά την άποψή μου το vamp δεν είναι η καλύτερη λύση για μια σοβαρή ηχογράφηση, είναι όμως μια πολύ καλή λύση για να παίζεις με την κιθάρα σπίτι σου και να έχεις αρκετούς διαφορετικούς ήχους και άνεση στις διάφορες συνδέσεις.
Στην περίπτωση που συνδέσατε την κιθάρα στον υπολογιστή (με ή χωρίς preamp) και δε θέλετε να πάρετε τίποτε από τα παραπάνω μαραφέτια, τότε η λύση είναι στον υπολογιστή τον ίδιο. Υπάρχουν προγράμματα τα οποία παίρνουν σαν είσοδο το σήμα της κιθάρας και βάζουν από πάνω όλα τα effects του κόσμου. Σίγουρα υπάρχουν κι άλλα αλλά το δημοφιλέστερο και πιο αναγνωρισμένο είναι το Guitar Rig:
Στο guitar rig στην ουσία επιλέγεις πετάλια, ενισχυτές, μικρόφωνα, effects και φτιάχνεις τον ήχο σου όπως θέλεις. Επίσης έχει πολλά presets που βολεύουν κάποιον που δε θέλει να το ψάχνει πολύ. Το guitar rig μάλιστα με σωστή χρήση και ρυθμίσεις μπορεί να δώσει πολυ ικανοποιητικά αποτελέσματα και χρησιμοποιείται ακόμη και σε επαγγελματικές ηχογραφήσεις (συνήθως μαζί με ήχο ενισχυτών ηχογραφημένο από μικρόφωνο). Δε νομίζω πως είναι πολύ δύσκολο να βρει κανείς πως δουλεύει το guitar rig, υπάρχουν και αρκετά (video) guides στο internet, ίσως κάποια στιγμή γράψω και εγώ κάτι, αν και ομολογώ ότι σε αυτό το πρόγραμμα και εγώ τα βασικά ξέρω.
Ένα τελευταίο πράγμα πριν κλείσω. Στις "κανονικές" κάρτες ήχου που έχουν πάνω οι υπολογιστές υπάρχει ένα πρόβλημα. Το latency. Το τι ακριβώς είναι το latency δε θα το εξηγήσω τώρα (αλλά θα το κάνω σε κάποιο άλλο post που θα αναφέρεται γενικά σε audio interfaces) αλλά μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα καθυστέρησης από τη στιγμή που παίζεις κάτι στην κιθάρα μέχρι τη στιγμή που το ακούς στα ηχεία. Η ενδεδειγμένη λύση για αυτό είναι η αγορά μιας κάρτας ήχου μηδενικού latency ωστόσο επειδή δεν είναι διατεθειμένοι όλοι να ξοδεύουν χρήματα σε κάτι τέτοιο η άλλη λύση είναι οι drivers
asio 4 all.
Με τους συκγκεριμένους drivers τα πράγματα βελτιώνονται αισθητά ωστόσο σε περίπτωση που θέλετε να κάνετε μια ουσιαστική ηχογράφηση στο pc σας, χρειάζεστε οπωσδήποτε μια κάρτα ήχου μηδενικού latency. Για τέτοιες κάρτες θα μιλήσουμε σε άλλο post στο μέλλον.
Πολλά έγραψα, ελπίζω να μη μπέρδεψα τον κόσμο περισσότερο από ότι βοήθησα. Κρατήστε τα βασικά και δοκιμάστε τα αγοράζοντας κάτι μόνο μετά από δοκιμές. Και να έχετε πάντα στο μυαλό σας το στόχο σας. Θέλετε να παίζετε στον υπολογιστή σας κιθάρα ή θέλετε να στήσετε μια homemade ηχογράφηση; Γιατί ο εξοπλισμός που θα πάρετε εξαρτάται από αυτό το ερώτημα.
